Mondialisation et Transnationalisation du Droit International

• Author: Dominique Carreau
• Position: Professeur émérite de l'Université Paris-I Panthéon-Sorbonne
• Pages: 165-219

165

Μονδιαλισατιον ετ Τρανσνατιοναλισατιον δυ ∆ροιτ Ιντερνατιοναλ.

ΜΟΝ∆ΙΑΛΙΣΑΤΙΟΝ ΕΤ ΤΡΑΝΣΝΑΤΙΟΝΑΛΙΣΑΤΙΟΝ ∆Υ

∆ΡΟΙΤ ΙΝΤΕΡΝΑΤΙΟΝΑΛ.

∆οµινιθυε Χαρρεαυ1

Υβισοχιετασ, ιβι ϕυσ. Χετ αδαγε βιεν χοννυ θυι νουσ α τ λγυ

παρ λε µονδε ροµαιν α πουρ γρανδ µριτε δε βιεν µεττρε εν λυµιρε

λα νατυρε ↔ σοχιαλε ≈ δε λα ργλε δε δροιτ. Τουτε χολλεχτιϖιτ ηυµαινε

α βεσοιν πουρ ϖιϖρε ετ συρϖιϖρε δε ↔ ργλεσ δυ ϕευ ≈ σιµποσαντ ◊

τουσ σεσ µεµβρεσ. Χεσ νορµεσ δε χοµπορτεµεντ νε πευϖεντ τρε θυε

λε προδυιτ δε λα ϖολοντ δεσ αχτευρσ δε λα σοχιτ εν θυεστιον πυισ

θυελλεσ σοντ δεστινεσ ◊ γουϖερνερ λευρσ ραππορτσ ; ιλ σενσυιτ νχεσ−

σαιρεµεντ θυελλεσ ϖολυεροντ αϖεχ λε πασσαγε δυ τεµπσ πουρ σαδαπ−

τερ αυξ βεσοινσ δε λποθυε.

Ιλ εν ϖα δε µµε δανσ λορδρε ιντερνατιοναλ. Λα σοχιτ ιντερνατιο−

ναλε α τουϕουρσ τ αµενε ◊ σχρτερ σον προπρε δροιτ ετ, βιεν εν−

τενδυ, ελλε νε λα πασ φαιτ δε λα µµε µανιρε δανσ λε τεµπσ χοµπτε

τενυ δε σα χοµποσιτιον. Βιεν αϖαντ λα ναισσανχε δε λΕτατ µοδερνε αυ

ΞςΙµε σιχλε, ιλ ψ α ευ υν δροιτ ιντερνατιοναλ ου δυ µοινσ υν ↔ χερ−

ταιν ≈ δροιτ ιντερνατιοναλ− ◊ λϖιδενχε φονδαµενταλεµεντ διφφρεντ δε

χελυι θυε νουσ χονναισσονσ αυϕουρδηυι. ∆ε µµε, λε δροιτ ιντερνα−

τιοναλ χλασσιθυε ν εν 1648 αϖεχ λεσ τραιτσ δε Ωεστπηαλιε δεµευραιτ

εσσεντιελλεµεντ ιντερ−τατιθυε, δο σον αππελλατιον δε ↔ πυβλιχ ≈. Α

ληευρε αχτυελλε ετ χε δεπυισ υν βον δεµι−σιχλε, λα σοχιτ ιντερνα−

    

↔ µονδιαλισατιον ≈ −χε θυι α γαλεµεντ εντραιν υν βουλεϖερσεµεντ

δε σον δροιτ.

Πλαν.− Λα ↔ µονδιαλισατιον ≈ αχτυελλε (Ι) α δβουχη συρ υνε ↔ τρανσ−

νατιοναλισατιον ≈ µαρθυε δε λα σοχιτ ιντερνατιοναλε (ΙΙ) χε θυι να

πασ µανθυ δε χονδυιρε ◊ υνε ρεµισε εν χαυσε δυ δροιτ ιντερνατιοναλ

↔ χλασσιθυε ≈ (ΙΙΙ) . Πλυσ πρχισµεντ, χεσ νουϖεαυξ αχτευρσ ↔ τρανσ−

νατιοναυξ ≈ θυι οντ εν χοµµυν δε νε πασ τρε δεσ εντιτσ τατιθυεσ,

1 Προφεσσευρ µριτε δε λΥνιϖερσιτ Παρισ−Ι Παντηον−Σορβοννε.

anuario001.indd 165 10/8/2012 2:47:29 PM

166 VII ANUÁRIO DE DIREITO INTERNACIONAL

σε τρουϖεντ τρε ◊ λοριγινε δυν νοµβρε χροισσαντ δε νορµεσ αψαντ

ϖοχατιον ◊ σαππλιθυερ ,χερτεσ, δανσ λορδρε ιντερνατιοναλ (Ις) µαισ

αυσσι δανσ λορδρε ιντερνε (ς)− χε θυι εστ πουρ λε µοινσ νοϖατευρ σι χε



↔ χρατευρσ δε δροιτ ≈ (λαωµακερσ) , πουρ ασσυρερ ετ δφενδρε λευρσ

δροιτσ,οντ τ εν µεσυρε δε µεττρε συρ πιεδ δεσ µοδεσ δε ργλεµεντ



Ι. Λα µονδιαλισατιον.

Λα µονδιαλισατιον εστ χερτεσ υν φαιτ, µαισ υν φαιτ δε χιϖιλισατιον. Ετ

υν φαιτ συρτουτ δε χεττε νατυρε− νε σαυραιτ τρε πασσ σουσ σιλενχε παρ

λε ϕυριστε, χαρ ιλ εστ τουϕουρσ πορτευρ δε δροιτ. Ιχι ενχορε, ιλ χονϖιεντ δε

γαρδερ πρσεντε ◊ λεσπριτ χετ αυτρε αδαγε βιεν χοννυ ηριτ δυ δροιτ

ροµαιν σελον λεθυελ εξ ποστ φαχτο ϕυσ οριτυρ. Εν λα µατιρε, ιλ νεστ θυε

δε σε ραππελερ λα χλβρε ρεµαρθυε φαιτε λε γρανδ ϕυριστε φραναισ Πιλλετ

     

εστ υν πυρ φαιτ, µαισ υν φαιτ θυι α δονν ναισσανχε αυ δροιτ ιντερνατιο−

ναλ τουτ εντιερ ≈ (Ρ.Γ.∆.Ι.Π., 1898, π.72).

Λε πηµονµε δε λα µονδιαλισατιον (ετ λε χοµµερχε ψ τιεντ δαιλ−

λευρσ υνε λαργε πλαχε) νε ρελϖε πασ σευλεµεντ δε λορδρε χονοµιθυε

(α). Ιλ α δεσ ινχιδενχεσ ϕυριδιθυεσ χονσιδραβλεσ  ◊ χοµµενχερ παρ λα

↔ βαναλισατιον ≈ δε λΕτατ (β).

−α− Λα µονδιαλισατιον δυ ποιντ δε ϖυε χονοµιθυε.

ι) Χαραχτριστιθυεσ γνραλεσ.





        −

χισσεµεντ δεσ διστανχεσ ετ δεσ τεµπσ δε παρχουρσ δυσ αυξ µοψενσ

µοδερνεσ δε χοµµυνιχατιον. Ιλ χονϖιεντ εν εφφετ δε σε ραππελερ θυε,

◊ 2.ΟΟΟ ανσ δε διστανχε, Ναπολον ετ σα χαϖαλεριε ναϖαιεντ πασ

τ πλυσ ραπιδεσ θυΗαννιβαλ ετ σεσ λπηαντσ πουρ αλλερ δυ συδ δε λα

anuario001.indd 166 10/8/2012 2:47:30 PM

167

Μονδιαλισατιον ετ Τρανσνατιοναλισατιον δυ ∆ροιτ Ιντερνατιοναλ.

Φρανχε ◊ Ροµε !.∆επυισ, λε µονδε σεστ ενχορε ρτρχι εν τερµεσ

δτενδυε ετ δε ϖιτεσσε δινφορµατιον , υνε ↔ νουϖελλε ≈ λοχαλε δεϖε−

ναντ ιµµδιατεµεντ δισπονιβλε συρ τουτε λτενδυε δε λα πλαντε.

Μαισ, ιλ ψ α πλυσ ετ πλυσ χονχρετ ◊ ραισον δε λα λιβραλισατιον δεσ

χηανγεσ θυι, ελλε, α τ λε προδυιτ δε λα ϖολοντ δεσ Ετατσ τελλε θυελλε

σεστ µανιφεστε αυ νιϖεαυ µονδιαλ παρ λα χρατιον δινστιτυτιονσ

πηαρεσ χοµµε λε Φονδσ Μονταιρε Ιντερνατιοναλ δσ 1944, πυισ λΑχ−

χορδ Γνραλ συρ λεσ Ταριφσ ∆ουανιερσ ετ λε Χοµµερχε (Γ.Α.Τ.Τ.) εν

1947 ετ συρτουτ λΟργανισατιον Μονδιαλε δυ Χοµµερχε (Ο.Μ.Χ.) ◊

χοµπτερ δυ Ιερ ϕανϖιερ 1995.

Γρχε ◊ χεσ αχχορδσ χοµπλτσ ετ αππροφονδισ παρ δεσ χονϖεντιονσ

−

χιερ δυνε ϖριταβλε λιβερτ δε χοµµερχερ αυ µιευξ δε λευρσ ιντρτσ.

Αυτρεµεντ διτ, λε µαρχη δεσ βιενσ ετ σερϖιχεσ (θυοιθυε ◊ υν µοινδρε

δεγρ δανσ χε δερνιερ σεχτευρ) εστ δεϖενυ µονδιαλ.

∆ε µµε, ετ λ◊ ενχορε, ◊ ραισον δε λα ϖολοντ δεσ Ετατσ, λινϖεστισ−

σεµεντ ιντερνατιοναλ α τ χονσιδραβλεµεντ λιβραλισ ◊ δφαυτ δτρε

δεϖενυ εντιρεµεντ λιβρε. Λεσ αγεντσ χονοµιθυεσ νοντ πασ µανθυ

−

λεµεντ αυ µιευξ δε λευρσ ιντρτσ.

Σαππυψαντ συρ λεσ τεχηνολογιεσ µοδερνεσ εν µατιρε δε τρανσπορτ

ετ δινφορµατιον, λε χοµµερχε ετ λινϖεστισσεµεντ ιντερνατιοναλ αππα−

ραισσεντ χοµµε λεσ πρινχιπαυξ ϖεχτευρσ δε λα µονδιαλισατιον χονο−

µιθυε αχτυελλε. Αυϕουρδηυι, ετ παρφοισ ϖολενσ νολενσ, λα θυασι−τοταλι−

τ δεσ Ετατσ (σανσ δουτε ◊ λεξχεπτιον δε λα Χορε δυ Νορδ ετ δε Χυβα)

σεστ ραλλιε ◊ υν µοδλε λιβρε−χηανγιστε δε ρελατιονσ χονοµιθυεσ

ιντερνατιοναλεσ.

Χετ ενϖιροννεµεντ σεστ ρϖλ τουτ νατυρελλεµεντ προπιχε αυ ϕευ δε

λα χλβρε λοι ↔ δε λαϖανταγε χοµπαρ ≈ µισε εν αϖαντ παρ ∆αϖιδ Ρι−

χαρδο αυ δβυτ δυ ΞΙΞµε σιχλε ετ δοντ λεσ οπρατευρσ χονοµιθυεσ

  −

ναλε δυ τραϖαιλ ≈ −χερτεσ ιµπαρφαιτε− µαισ φονδε συρ δεσ δχισιονσ δε

↔ µαρχη ≈ , χεστ ◊ διρε συρ δεσ χηοιξ δε χοµµερχερ ου δινϖεστιρ ◊

      

λοπρατιον. Χε φαισαντ, εν τηοριε δυ µοινσ, ιλ εν ρσυλτε υνε οπτιµι−

anuario001.indd 167 10/8/2012 2:47:30 PM