YEŞIL v. TURKEY

• Judgment Date: 19 October 2021
• ECLI: ECLI:CE:ECHR:2021:1019JUD002834911
• Counsel: KAPLAN Ö.U.
• Date: 19 October 2021
• Application Number: 28349/11
• Court: Second Section Committee (European Court of Human Rights)
• Respondent State: Turquia
• Applied Rules: 6;6-1;8;8-1

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ

İKİNCİ BÖLÜM

YEŞİL / TÜRKİYE DAVASI

(Başvuru no. 28349/11)

KARAR

STRAZBURG

19 Ekim 2021

İşbu karar kesin olup bazı şekli değişikliklere tabi tutulabilir.

Yeşil / Türkiye davasında,

Başkan,

Aleš Pejchal,

Hâkimler,

Egidijus Kūris,

Marko Bošnjak,

ve Bölüm Yazı İşleri Müdür Yardımcısı Hasan Bakırcı’nın katılımıyla Komite olarak toplanan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (İkinci Bölüm),

Bir Türk vatandaşı olan Ali Haydar Yeşil’in (“başvuran”) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (“AİHM” veya “Mahkeme”), İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına ilişkin Sözleşme’nin (“Sözleşme”) 34. maddesi uyarınca, 28 Şubat 2011 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Devleti aleyhine yapmış olduğu başvuruyu (no. 28349/11);

Başvurunun Türk Hükümetine (“Hükümet”) bildirilmesi kararını;

Tarafların beyanlarını dikkate alarak;

21 Eylül 2021 tarihinde yapılan kapalı müzakerelerin ardından,

Aynı tarihte kabul edilen aşağıdaki kararı vermiştir:

GİRİŞ

1. Başvuru, polisler tarafından arama emrinin gerektirdiği gerçek aramadan önce yapılan ön aramanın hukuka aykırı olduğu iddiası ve arama sırasında elde edilen ve sonrasında gerçekleşen ceza yargılamalarında başvuranın mahkûmiyeti için kullanılan yasa dışı ve güvenilir olmadığı iddia edilen delillerin yargılamayı yürüten mahkeme tarafından kullanılması nedeniyle bu yargılamaların adil olmadığı iddiası ile ilgilidir.

DAVANIN KONUSU

2. Başvuran 1983 doğumlu olup, başvurunun yapıldığı sırada Tunceli’de hapis cezasının infazına devam edilmektedir. Kendisine adli yardım verilmiş olan başvuran, Tunceli Barosuna bağlı Avukat Ö.U. Kaplan tarafından temsil edilmiştir.

3. Hükümet ise Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Dairesi Başkanı Hacı Ali Açıkgül tarafından temsil edilmiştir.

4. Dava konusu olaylar, taraflarca ibraz edildiği şekliyle, aşağıdaki gibi özetlenebilir:

5. 25 Haziran 2007 tarihinde isimsiz bir ihbar alındıktan sonra, yasadışı bir örgüte üye olduğundan şüphelenilen U.M.’nin evi aranmıştır. Arama sırasında, üzerinde başvuran, B.A. ve E.S.’nin ismi geçen bir not çamaşır makinesinin tamburunda bulunan bir telsizin pil bölmesinde bulunmuştur.

6. Aynı gün, Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı başvuranın evinin aranmasına ilişkin arama emri vermiştir. Arama, başvuranın ailesiyle birlikte yaşadığı evde bir kere ve gece saatlerinde gerçekleştirilecekti.

7. Polis 27 Haziran 2007 tarihinde saat 00.50’de başvuranın evine ulaşmıştır. Başvuranın o sırada evde bulunmayan ailesiyle iletişime geçilmiş ve eve gelip arama için kapıyı açmaları istenmiştir. Başvuranın ailesi geldikten sonra, kapı açılmış ve özel harekât timi, güvenlik nedeniyle “ön arama” yapacaklarını belirterek tek başlarına eve girmişlerdir. Başvuranın ailesi aramaya karşı çıktıklarında yere yüzüstü yatırılmış ve evdeki bütün odalar yanlarında başka kimse bulunmayan özel tim tarafından aranmış olduğu görülmektedir.

8. “Ön arama” sona erdikten sonra, arama emrinin verildiği gerçek arama başlamıştır. Muhtarın eşlik ettiği polis memurları ve başvuranın ailesi eve girmişler ve daha sonra video kaydı alınmaya başlanmıştır. Polis, yatak odasında ve balkonda bulunan yatakların arasındaki boşlukta bir masa saatiyle birlikte birçok patlayıcı madde, bataryalar, kablolar ve bir not bulmuştur. Polis, bomba düzeneği hazırlamak için kullanılabilecek bazı eşyaları ele geçirdiği için aramayı ertelemiş ve bomba imha uzmanlarını çağırmıştır. Aramanın sonunda, başvuranın ailesi arama sırasında bulunan malzemelerin kendilerine ait olmadığını ve polis memurları tarafından oraya konulduklarını iddia etmişlerdir. Bu doğrultuda, arama tutanağını imzalamayı reddetmişlerdir.

9. Başvuranın evi aranırken “Reyhan arkadaş” adlı bir not ele geçirilmiştir. Söz konusu notun içeriği aşağıdaki gibidir:

“Selamlar saygılar. Başkan Apo’ya yönelik olarak yapılan saldırıların arttığı, sizlerin için dağlarda bulunan özgürlük savaşçılarının imha edilmesine yönelik girişimlerin yoğunlaştığı Güney Kürdistan’a yönelik saldırıların arttığı süreçte demokratikleşme adına önümüzde gelen 22 Temmuz seçimlerinde Dersim sahası olarak biz bağımsız...