gayo instituciones jurídicas
-
De la division del Derecho
(II. DE IVRIS DIVISIONE.) 8. Omne autem ius, quo utimur, uel ad personas pertinet uel ad res uel ad actiones. Et prius uideamus de personis. ------------ 8. = Ins. 1,2,12.
-
De las obligaciones que se contraen por la propiedad
90. Re contrahitur obligatio uelut mutui datione; « mutui autem datio» proprie in his [fere] rebus contingit, quae res pondere numero mensura constant, qualis est pecunia numerata uinum oleum frumentum aes argentum aurum; quas res aut numerando aut metiendo aut pendendo in hoc damus, ut accipientium fiant et quandoque nobis non eaedem, sed aliae eiusdem naturae reddantur. Vnde etiam mutuum...
-
Cómo se extinguen las acciones
103. Omnia autem iudicia aut legitimo iure consistunt aut imperio continentur. 104. Legitima sunt iudicia, quae in urbe Roma uel intra primum urbis Romae miliarum inter omnes ciues Romanos sub uno iudice accipiuntur; eaque «e» lege Iulia iudiciaria, nisi in anno et sex mensibus iudicata fuerint, expirant. Et hoc est, quod uulgo dicitur e lege Iulia litem anno et sex mensibus mori. 105....
-
De las penas contra los litigantes temerarios
171. ............... modo pecuniaria poena modo iusiurandi religione ............ eaque praetor .............. (uersus unus) ............... aduersus infitiantes ex quibusdam causis dupli actio constituitur, uelut si iudicati aut depensi aut damni iniuriae aut legatorum per damnationem relictorum nomine agitur. Ex quibusdam causis sponsionem facere permittitur, uelut de pecunia certa credita et...
-
De la sucesión que establece el Edicto cuando no hay tablas testamentarias
25. Sed hae iuris iniquitates edicto praetoris emendatae sunt. 26. Nam liberos omnes, qui legitimo iure deficiuntur, uocat ad hereditatem, proinde ac si in potestate parentis monis tempore fuissent, siue soli sint, siue etiam sui heredes, id est qui in potestate patris fuerunt, concurrant. 27. Adgnatos autem capite deminutos non secundo gradu post suos heredes uocat, id est non eo gradu...
25. Pero estas desigualdades jurídicas fueron corregidas por el edicto del pretor ... -
De la venta del patrimonio y otras sucesiones
77. Videamus autem et de ea successione, quae nobis ex emptione bonorum competit. 78. Bona autem ueneunt aut uiuorum aut mortuorum: uiuorum, uelut eorum, qui fraudationis causa latitant nec absentes defenduntur; item eorum, qui ex lege Iulia bonis cedunt; item iudicatorum post tempus, quod eis partim lege XII tabularum, partim edicto praetoris ad expediendam pecuniam tribuitur. Mortuorum bona...
-
De las adquisiciones a través de otro
(R. V. DE PVPILLIS AN ALIQVID A SE ALIENARE POSSVNT.) 80. Nunc admonendi sumus neque feminam neque pupillum sine tutore auctore rem mancipi alienare posse; nec mancipi uero feminam quidem posse, pupillum non posse. 81. Ideoque si guando mulier mutuam pecuniam alicui sine tutore auctore dederit, quia facit eam accipientis, cum scilicet ea pecunia res nec mancipi sit, contrahit obligationem.
-
De las garantías que han de prestar los que litigan
88. Videamus nunc, quibus ex causis is, cum quo agitur, uel hic, qui a«git, co»gatur satisdare. 89. Igitur si uerbi gratia in rem tecum agam, satis mihi dare debes; aequum enim uisum est, te eo quod interea tibi rem, quae an ad te pertineat dibium est, possidere conceditur, cum satisdatione cauere, ut si uictus sis nec rem ipsam restituas nec litis aestimationem sufferas, sit mihi potestas aut
-
De las acciones adyecticias
69. Quia tamen superius mentionem habuimus de actione, qua in peculium filiorum familias seruorumque ageretur, opus est, ut de hac actione et de ceteris, quae eorundum nomine in parentes dominosue dari solent, diligentius admoneamus. 70. Inprimis itaque si iussu patris dominiue negotium gestum erit, in solidum praetor actionem in patrem dominumue conparauit; et recte, quia qui ita negotium...
-
De las obligaciones que se contraen por escritura
128. Litteris obligatio fit ueluti in nominibus transscripticiis. Fit autem nomen transscripticium duplici modo, uel a re in personam uel a persona in personam. 129. «A re in personam trans»scriptio fit, ueluti si id quod tu ex emptionis causa aut conductionis aut societatis mihi debeas, id expensum tibi tulero. 130. A persona in personam transscriptio fit, ueluti si id quod mihi Titius...
-
De la citación a litigio y el vadimonio
183. In summa sciendum est eum, qui cum aliquo consistere uelit, «in ius uocare» oportere et eum qui uocatus est, si non uenerit, poenam ex edicto praetoris committere. Quasdam tamen personas sine permissu praetoris in ius uocare non licet, uelut parentes patronos patronas, item liberos et parentes patroni patronaeue; et in eum qui aduersus ea egerit, poena constituitur. 184. Cum autem in ius...
-
De las fórmulas
32. Contra in ea forma, quae publicano proponitur, talis fictio est, ut quanta pecunia olim, si pignus captum esset, id pignus is a quo captum erat luere deberet, tantam pecuniam condemnetur. 33. Nulla autem formula ad condictionis fictionem exprimitur: siue enim pecuniam siue rem aliquam certam debitam nobis petamus, eam ipsam dari nobis oportere intendimus nec ullam adiungimus condictionis...
-
De las excepciones, replicaciones, duplicación y triplicación
115. Sequitur, ut de exceptionibus dispiciamus. 116. Conparatae sunt autem exceptiones defendendorum eonim gratia, cum quibus agitur. Saepe enim accidit, ut quis iure ciuili teneatur, sed iniquum sit eum iudicio condemnari. Velut «si» stipulatus sim a te pecuniam tamquam credendi causa numeraturus nec numerauerim: nam eam pecuniam a te peti posse certum est. Dare enim te oportet, cum ex...
-
De los testamentos
De los testamentos militares.
-
De los fideicomisos
246. Hinc transeamus ad fideicommissa. 247. Et prius de hereditatibus uideamus. 248. Inprimis igitur sciendum est opus esse, ut aliquis heres recto iure instituatur eiusque fidei committatur, ut eam hereditatem alii restituat. Alioquin inutile est testamentum, in quo nemo recto iure heres instituitur. 249. Verba autem utilia fidecommissorum haec [rectel maxime in usu esse uidentur: PETO,
-
A través de cuáles personas nos obligamos
163. Expositis generibus obligationum, quae ex contractu nascuntur, admonendi sumus adquiri nobis non solum per nosmet ipsos, sed etiam per eas personas, quae in nostra potestate manu mancipioue sunt. 164. Per liberos quoque homines et alienos sernos, quos bona fide possidemus, adquiritur nobis; sed tantum ex duabus causis, id est si quid ex operis suis uel ex re nostra adquirant. 165. Per...
-
De los herederos testamentarios
152. Heredes autem aut necessarii dicuntur aut sui et necessarii aut extranei. 153. Necessarius heres est seruus cum libertate heres institutos, ideo sic appellatus, quia siue uelit siue nolit, omni modo post mortem testatoris protinus liber et heres est. 154. Vnde qui facultates suas suspectas habet, solet seruum suum primo aut secundo uel etiam ulteriore gradu liberum et heredem...
-
De la división de las obligaciones y de las obligaciones que nacen de contraerse
88. Nunc transeamus ad obligationes, quarum summa diuisio in duas species diducitur: omnis enim obligatio uel ex contractu nascitur uel ex delicto. 89. Et prius uideamus de his, quae ex contractu nascuntur. Harum autem quattuor genera sunt: aut enim re «con »trahitur obligatio aut uerbis aut litteris aut consensu. ----------- 88-89. Cf. Inst. 3. 13 pr. 2. GE. 2, 9 pr.
-
De los que litigan a nombre de otro
82. Nunc admonendi sumus agere nos aut nostro nomine aut alieno, ueluti cognitorio, procuratorio, tutorio, curatorio, cum olim, quo tempore legis actiones in usu fuissent, alieno nomine agere non liceret, praeterquam ex certis causis. 83. Cognitor autem certis uerbis in litem coram aduersario substituitur. Nam actor ita cognitorem dat: QVOD EGO A TE uerbi gratia FVNDVM PETO, IN EAM REM LVCIVM...
-
De las adquisiciones universales
97. Hactenus tantisper admonuisse sufficit, quemadmodum singulae res nobis adquirantur: nam legatorum ius, quo et ipso singulas res adquirimus, opportunius alio loco referemus. Videamus itaque nunc, quibus modis per uniuersitatem res nobis adquirantur. 98. Si cui heredes facti sumus siue cuius bonorum possessionem petierimus siue cuius bona emerimus, siue quem adoptauerimus, siue quam in manum
-
De las obligaciones que nacen de delinquir
182. Transeamus nunc ad obligationes, quae ex delicto nascuntur, ueluti si quis furtum fecerit, bona rapuerit, damnum dederit, iniuriam commiserit. Quarum omnium rerum uno genere consistit obligatio, cum ex contractu obligationes in IIII genera diducantur, sicut supra exposuimus. 183. Furturom autem genera Seruius Sulpicius et Masurius Sabinus IIII esse dixerunt, manifestum et nec manifestum,...
-
Otra división: los que están bajo tutela, los que están bajo curatela y los que no se hallan ni en una ni en otra situación
De la tutela fiduciaria.
-
España y el Code Napoléon
... Instituciones. Documentos 31 (2004), 671-685; para la ... la lengua de las transformaciones jurídicas y políticas: “voces que propiamente pertenecen ... Aun con recurso al llamado plan de Gayo, seguido por Napoleón, en la primera de sus ...
-
Monografías de Derecho Romano y cultura clásica
... • Instituciones ... confusión en las relaciones jurídicas en Derecho Romano (2018). Carmen ... Gayo ...
-
La protección jurisdiccional del derecho hereditario: especial referencia a los fideicomisos sucesorios mortis causa en el Derecho civil español y en el Derecho comparado de Iberoamérica
... los conceptos, categorías jurídicas, e instituciones que lo interpretan ... que ya algunos juristas romanos (ULPIANO, GAYO, ... PAPINIANO) al referirse al Ius civile, lo ...